Προσωποκεντρική Προσέγγιση


Θεμελιώδης θέση της προσωποκεντρικής προσέγγισης και δική μου φιλοσοφία ζωής, είναι ότι κάθε άνθρωπος έχει μια εσωτερική δύναμη ανάπτυξης. Έρχεται στη ζωή με μια εγγενή τάση τόσο για να επιβιώσει, να συντηρηθεί στη ζωή, αλλά ταυτόχρονα και παράλληλα να αναπτυχθεί, να ανθίσει, να πραγματώσει το πλήρες δυναμικό του. Την τάση πραγμάτωσης. Η δύναμη αυτή τον βοηθά να αντιμετωπίζει δυσκολίες που συναντά. Παράλληλα, κάθε άνθρωπος έχει μια βαθιά ανάγκη για σχέσεις και θετική αναγνώριση. Οι σημαντικοί άλλοι, η οικογένεια, οι συμμαθητές, η κοινότητα και η κοινωνία προσφέρουν αποδοχή μόνο υπό όρους. Έτσι μπορεί κανείς να χάνει την εσωτερική φωνή που του μιλάει για τις πραγματικές ανάγκες και τις επιθυμίες του, την εσωτερική φωνή που τον οδηγεί στην πραγμάτωση. Η τάση πραγμάτωσης μπορεί να περιορίζεται ή να εμποδίζεται από τους ενδοβαλλόμενους όρους αξίας, δηλαδή τα "πρέπει", τις "προκαταλήψεις", τις προσδοκίες των άλλων. Σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης ή υπό όρους αποδοχής από τους σημαντικούς άλλους μπορεί να προκληθεί αρνητική αυτοαντίληψη. Χάνοντας την επαφή με την εσωτερική φωνή, προκαλείται εσωτερική ασυμφωνία, δυσπροσαρμοστικότητα, στρες, φοβίες, ακόμη και διαταραχές. Σαν να γνωρίζει κανείς τι δεν τον ικανοποιεί, αλλά να μη γνωρίζει τελικά τι ακριβώς θέλει (Blowers & Haugh, 2021; Casemore, 2011; Gillon, 2007; Mearns et al., 2013; Wilkins, 2016; Μπρούζος, 2004).


Κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και είναι καλό να έχει την ελευθερία να αποφασίζει ο ίδιος τι είναι καλύτερο για εκείνον. Να επιλέγει ο ίδιος τις αξίες σύμφωνα με τις οποίες ζει. Είναι ο μόνος ειδικός για να κατανοεί τη δική του εσωτερική αλήθεια, πως πραγματικά σκέφτεται και πως αισθάνεται (Casemore, 2011; Cooper, O'Hara, Schmid & Bohart, 2013; Mearns et al., 2013; Mearns, Thorne, Lambers & Warner, 2000; Rogers, 1951, 1967, 1980; Μπρούζος, 2004).


Για να λειτουργήσει η θεραπευτική σχέση θα πρέπει να υφίστανται και να μπορούν να διατηρηθούν έξι ικανές και αναγκαίες συνθήκες: η ψυχολογική επαφή μεταξύ συμβούλου και θεραπευόμενου, η εσωτερική ασυμφωνία του θεραπευόμενου, η εσωτερική συμφωνία και αυθεντικότητα του συμβούλου, η ανεπιφύλακτη θετική αναγνώριση και η ενσυναισθητική κατανόηση του συμβούλου, καθώς και η είσπραξη από τον θεραπευόμενο της ενσυναισθητικής κατανόησης, της αυθεντικότητας και της θετικής αναγνώρισης. Ο σύμβουλος ως πρόσωπο και η ίδια η συμβουλευτική σχέση είναι η θεραπεία. Η άνευ όρων αποδοχή του προσωποκεντρικού συμβούλου μπορεί να  διευκολύνει τη διαδικασία αυτογνωσίας και θετικής αυτό-αποδοχής του θεραπευόμενου. Όταν ο άνθρωπος βιώσει την ειλικρίνεια, την ενσυναισθητική κατανόηση και την άνευ όρων αποδοχή θα μπορούσε να αποκαταστήσει την τάση του για αυτοπραγμάτωση και να εξελιχθεί προς ένα πλήρως λειτουργικό πρόσωπο (Casemore, 2011; Cooper et al., 2013; Mearns et al., 2013; Rogers, 1951, 1967, 1980; 1992; Wilkins, 2016; Μπρούζος, 2004).


Βασικό μέλημα της προσωποκεντρικής προσέγγισης είναι να ενισχύσει το προσωπικό δυναμικό και την αυτό-αντίληψη του θεραπευόμενου. Να τον βοηθήσει να κατανοήσει την αλλαγή του, καθώς και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται και διαχειρίζεται τα συναισθήματα του. Βήμα βήμα να στραφεί προς τα μέσα, δηλαδή να αποδυναμώνει την εξωτερική εστία αξιολόγησης και να ενδυναμώσει την εσωτερική εστία αξιολόγησης του. Έτσι, θα είναι σε μεγαλύτερη επαφή με τον εσωτερικό εαυτό του και θα ελέγχεται όσο το δυνατό λιγότερο από τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα λόγια των άλλων. Θα στραφεί προς τη δική του ευθύνη, τις δικές του ανάγκες και τη δύναμη του. Σε αυτό το δρόμο, θα ενισχύει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του, θα δημιουργεί και θα διατηρεί καλύτερες σχέσεις και θα μπορεί να διαχειρίζεται μελλοντικές δυσκολίες στη ζωή του (Rogers, 1951, 1967, 1980; 1992; Μπρούζος, 2004).